Bedlegerig zijn: risico's en gevolgen van langdurige bedrust

Wat is bedlegerigheid?

Bedlegerigheid verwijst naar een situatie waarin iemand langdurig in bed verblijft, vaak als gevolg van ziekte, herstel na een operatie, of ernstige lichamelijke beperkingen. Deze toestand kan variëren van enkele dagen tot maanden of zelfs jaren. Langdurige bedrust kan de algehele gezondheid van een persoon aanzienlijk beïnvloeden en kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen.

Risico’s

Er zijn een aantal risico’s die langdurige bedrust met zich meebrengen.

1. Decubitus (Doorligwonden)

Een van de meest voorkomende risico's van langdurige bedrust is decubitus, beter bekend als doorligwonden. Deze wonden ontstaan door constante druk op specifieke delen van het lichaam, zoals de heupen, hielen en rug. Decubitus kan leiden tot ernstige infecties en een verminderde kwaliteit van leven. Het is essentieel om regelmatig van houding te veranderen en de huid goed te verzorgen om dit risico te minimaliseren.

2. Spieratrofie en verlies van spiermassa

Langdurige bedrust kan leiden tot spieratrofie, een aandoening waarbij de spieren krimpen en verzwakken door gebrek aan gebruik. Dit kan het herstelproces verlengen en de mobiliteit van een persoon aanzienlijk verminderen. Oefeningen en fysiotherapie kunnen helpen om spierverlies te verminderen en de kracht te behouden.

3. Bloedstolsels (Trombose)

Wanneer je lange tijd in bed ligt, kan het bloed in de aderen stagneren, wat het risico op bloedstolsels verhoogt. Deze stolsels, bekend als trombose, kunnen ernstige complicaties veroorzaken, zoals longembolie. Het is belangrijk om regelmatig te bewegen, zelfs als je bedlegerig bent, en om indien nodig antistollingsmedicatie te gebruiken zoals voorgeschreven door een arts.

4. Verlies van botdichtheid (Osteoporose)

Langdurige inactiviteit kan leiden tot verlies van botdichtheid, wat osteoporose kan veroorzaken. Dit maakt de botten brozer en verhoogt het risico op fracturen. Het toevoegen van gewichtsdragende oefeningen aan je herstelplan kan helpen om de botdichtheid te behouden en verdere complicaties te voorkomen.

5. Ademhalingsproblemen

Bedlegerigheid kan ook de ademhalingsspieren verzwakken en het risico op longinfecties verhogen, zoals pneumonie. Regelmatig veranderen van houding en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om de longen gezond te houden en ademhalingsproblemen te voorkomen.

6. Psychologische impact

Naast de fysieke risico’s kan langdurige bedrust ook invloed hebben op de mentale gezondheid. Depressie, angst en gevoelens van isolatie kunnen optreden. Het is belangrijk om sociale interactie en mentale stimulatie te bevorderen, zelfs tijdens perioden van bedrust.

Hoe risico's van bedlegerigheid te vermijden

Om de risico’s van langdurige bedrust te minimaliseren, zijn hier enkele aanbevolen strategieën:

• Regelmatige positieveranderingen: Wissel regelmatig van houding om drukplekken te voorkomen en de bloedcirculatie te bevorderen.
• Oefeningen en fysiotherapie: Voer onder begeleiding van een professional oefeningen uit om spieratrofie en botverlies te voorkomen. Door middel van een bedfiets is het bijvoorbeeld mogelijk om ook vanuit bed te bewegen. Met innovaties zoals Fietslabyrint maak je het ook nog iets leuker, door virtuele routes te fietsen.
• Gezonde voeding: Eet een uitgebalanceerd dieet dat rijk is aan eiwitten, vitamines en mineralen om de algehele gezondheid te ondersteunen.
• Hydratatie: Zorg voor voldoende vochtinname om de algemene gezondheid en huidintegriteit te behouden.
• Mentale zorg: Ondersteun mentaal welzijn door sociale interactie en psychologische ondersteuning te bieden.

Langdurige bedrust kan ernstige risico's met zich meebrengen, variërend van fysieke complicaties zoals decubitus en spieratrofie tot psychologische effecten zoals depressie. Het is cruciaal om proactieve maatregelen te nemen om deze risico’s te beperken en de gezondheid te waarborgen. Door regelmatig van houding te veranderen, oefeningen te doen, gezond te eten en mentale ondersteuning te bieden, kan men de impact van bedlegerigheid minimaliseren en de kwaliteit van leven verbeteren.