Sabine onderzocht hoe je fysieke activiteit als interventie kan inzetten voor mensen met de ziekte van Parkinson (Parkinson vereniging | Nederlandse samenvatting). Eerder onderzoek liet zien dat een bepaalde manier van bewegen, intensieve aerobe beweging (i.e. oefeningen die een hoge mate van zuurstofverbruik van de spieren vergen), kan helpen om motorische klachten door de ziekte van Parkinson te verminderen (van der Kolk 2019).

Ze keek daarvoor allereerst naar de bestaande literatuur waar duurtraining in bovenstaande vorm onderzocht werd als beweeginterventie voor mensen met de ziekte van Parkinson. Duurtraining lijkt het uithoudingsvermogen te verbeteren en mogelijk motorische klachten door de ziekte van Parkinson te verminderen. Aanvullend onderzoek is echter nodig om dit bewijs nog sterker te maken. Ook moet er onderzocht worden of deze positieve effecten blijvend zijn en of er ook positieve effecten gemeten kunnen worden op niet-motorische symptomen van de ziekte van Parkinson (Schootemeijer 2020).

Effect van bewegen

Daarom keek Sabine naar het effect van bewegen op klachten van het autonome zenuwstelsel. Bijvoorbeeld, mensen met de ziekte van Parkinson ervaren vaak bloeddrukveranderingen, wat duizeligheid en lichtheid in het hoofd kan veroorzaken en het risico op vallen vergroot. Deze studie liet zien dat mensen met meer autonome klachten, een lagere maximale hartslag hadden. Fysiek actievere personen hadden een beter hartslagherstel en een hogere maximale zuurstofopname. Toekomstig onderzoek moet deze bevindingen versterken en uitwijzen of bewegen ook een langdurig positief effect heeft op deze klachten.

Belangrijk voor het opstellen van een beweegprogramma is om in kaart te brengen welke motivatoren en barrières patiënten ervaren om te gaan bewegen. Dit onderzocht Sabine in de volgende studies (Schootemeijer 2022, 2023). Het bleek dat sociaal contact, kennis over het belang van bewegen en steun vanuit de sociale omgeving en van professionals belangrijke motivatoren waren om te gaan bewegen. Als barrières werden niet-motorische klachten genoemd, zoals vermoeidheid, depressiviteit en valangst. Bij mensen die de ziekte van Parkinson al hadden, waren de motivatoren hetzelfde, maar verschilden de barrières. Ze onderstreepte ook dat, omdat haar onderzoek laat zien dat motivatoren en barrières zo breed en persoonlijk kunnen zijn, dat het belangrijk is mensen met Parkinson te motiveren om te bewegen en te blijven bewegen op een manier die bij hen past.

Beweging stimuleren met een app

Tenslotte onderzocht ze in een pilotstudie hoe je fysieke activiteit kan stimuleren in mensen met de ziekte van Parkinson (Schootemeijer 2023, 2025). Daarvoor werd een applicatie gebruikt (STEPWISE), die mensen op hun smartphone kunnen gebruiken en die mensen met parkinson motiveert om meer te bewegen. De app meet hoe actief iemand is door te meten hoeveel stappen iemand zet.
Het doel van deze studie is om gebruiksvriendelijkheid te testen. Deelnemers gebruikten de app een maand lang. Ze vonden de app gebruiksvriendelijk én hadden meer bewogen toen ze de app gebruikten.

Deze bevindingen zijn bemoedigend en laten zien dat je apps goed kan gebruiken om mensen met Parkinson meer in beweging te krijgen. Een vervolgonderzoek is al gestart waar de applicatie in een grotere groep mensen met de ziekte van Parkinson getest wordt, en waar de app voor langere tijd gebruikt wordt. In deze studie zal ook gekeken worden naar de effecten op de fysieke fitheid en het motorisch en niet-motorisch functioneren van mensen met de ziekte van Parkinson. Er zullen 452 mensen meedoen met het onderzoek en deze zullen in 2026 klaar zijn met de studie.

Ook Fietslabyrint heeft een applicatie voor op een telefoon of tablet. Met Fietslabyrint Thuis kun je eenvoudig vanuit je eigen vertrouwde omgeving al fietsend de wereld ontdekken. Voor mensen met de ziekte van Parkinson die last hebben van bevriezing tijdens het lopen, kan fietsen op een hometrainer een goed alternatief zijn om toch te bewegen (Snijders 2012).